خشم و تاثیر بر ارتباطات
خشم را باید شناخت و مدیریت کرد.
زمانی که شناخته و مدیریت نشود می‌تواند روابط فردی، خانوادگی و اجتماعی را آسیب‌زده و چرخه‌ای از تنش، پرخاشگری و در نهایت جنگ و ستیز ایجاد کند. خشم حاصل تعامل میان فرایندهای عصبی، تجربه‌های زندگی، مهارت‌های ارتباطی و شرایط محیطی است. هنگام مواجهه با تهدید، ناکامی یا احساس بی‌عدالتی، مراکز هیجانی مغز مانند Amygdala فعال می‌شوند و با تغییر در ناقل‌های عصبی (Neurotransmitters) واکنش سریع و تکانشی ایجاد می‌کنند. در این حالت توان تصمیم‌گیری منطقی در قشر پیش‌پیشانی (Prefrontal Cortex) مختل می شود. به همین دلیل مکث کوتاه، سکوت، تنفس آرام و فاصله گرفتن موقت از موقعیت به مغز فرصت می‌دهد تا سطح تحریک پایین بیاید و پیام‌های هیجانی به بخش تصمیم گیری(decision making ) منتقل شود. در نتیجه رفتار و گفتار سنجیده‌تری شکل می‌گیرد و از آسیب به رابطه جلوگیری می‌شود.
در روان‌درمانی، آموزش مهارت‌های کنترل هیجان، بازشناسی الگوهای رفتاری نادرست و یادگیری شیوه‌های صحیح ارتباطی به فرد کمک می‌کند تا آستانه تحریک‌پذیری بالا برود و واکنش‌های خشم‌زا کاهش یابد. این روند با مراجعه به روان‌درمانگر مجرب و دریافت آموزش‌های لازم امکان‌پذیر است.
در برخی شرایط، شدت خشم، تکانشگری یا کاهش کنترل رفتاری به اندازه‌ای است که روان‌درمانی به‌تنهایی کافی نیست یا بسیار زمان بر است، در چنین مواردی درمان دارویی به تنظیم ناقل‌های عصبی کمک می‌کند. این داروها با کاهش فعالیت ناقل های عصبی مغز، مانند کاهش تحریک‌پذیری مسیرهای دوپامینی، افزایش پایداری سروتونرژیک و کاهش فعالیت بیش‌برآورده‌ی مراکز تهدید، آستانه واکنش را بالا می‌برند و شدت خشم را کاهش می‌دهند. نتیجه این است که مغز از حالت هشدار خارج و امکان تصمیم‌گیری منطقی دوباره فعال می‌شود. درمان دارویی شخصیت فرد را تغییر نمی‌دهد، بلکه فعالیت عصبی را به حالت طبیعی نزدیک می‌کند. همچین شرایط برای بهره‌بردن از روان‌درمانی را فراهم می‌سازد.
همان‌گونه که فرد برای فشار خون، دیابت یا هر بیماری جسمی دیگر بدون احساس شرم دارو مصرف می‌کند، استفاده از درمان دارویی برای کنترل خشم نیز اقدامی علمی، منطقی و مسئولانه است. با این تفاوت که طول دوره درمان بسته به شدت خشم، عوامل محیطی و زمینه ژنتیک معمولاً بین شش ماه تا یک سال است که کمتر از درمان بسیاری از بیماری های جسمی است.
خشمِ درمان‌نشده می‌تواند پیامدهای سنگینی در زندگی فرد، خانواده و اجتماع ایجاد کند. چنانچه بسیاری از آتش افروزی ها، چالش های زناشوئی، تنش های خانوادگی، درگیری های قبیله ای و جنگ بین دو کشور می تواند با کنترل خشم در مراحل اولیه مهار گردد. بنابرین با آگاهی، مهارت‌آموزی و درمان دارویی، این چرخه آسیب زا و مخرب را متوقف و ارتباطات سالم‌ و پایدار ایجاد کنیم.
آگاهی رمز موفقیت